Châm cứu giảm cân được xem là một trong những liệu pháp giảm béo an toàn và hiệu quả. Hiện nay, phương pháp này được nhiều bệnh nhân lựa chọn và cho kết quả khả quan. Bằng cách tác động vào huyệt vị trên cơ thể, châm cứu giảm cân giúp kích thích cơ chế đốt cháy mỡ thừa. Đồng thời, giúp tiêu hao năng lượng tự thân nhanh chóng mà không cần sử dụng thuốc. Cùng YouMed tìm hiểu kỹ hơn các vấn đề liên quan đến châm cứu giảm cân để trả lời cho câu hỏi “Liệu châm cứu có thể giúp giảm cân?”.
Khi nào cần giảm cân?
Yếu tố nguy cơ của béo phì
Béo phì hiện nay đang trở thành vấn nạn lớn trên toàn cầu. Dân số mắc béo phì đang dần trẻ hóa và mức độ béo phì ngày càng gia tăng.
Béo phì kéo theo những tổn hại về sức khỏe và gánh nặng bệnh tật. Nguyên nhân chính là do mất cân bằng giữa năng lượng ăn vào và năng lượng tiêu hao. Chất dinh dưỡng được cung cấp quá nhiều mà sự tiêu hao lại ít dẫn đến tích lũy mỡ trong cơ thể. Nhóm nguy cơ cao bị béo phì bao gồm:
- Người quen dùng thức ăn nhanh – giàu năng lượng, ăn nhiều chất béo, ít rau.
- Uống nhiều nước ngọt, các loại bia rượu thường xuyên.
- Lối sống tĩnh tại, ít hoặc lười vận động
- Lứa tuổi trung niên, phụ nữ sau sinh thường gặp nhiều.
- Do di truyền, trong gia đình có nhiều người bị béo phì.
- Béo phì làm cho cơ thể mất cân đối, nặng nề, đi lại chậm chạp… Hậu quả của béo phì là sức khỏe năng suất lao động, chất lượng sống giảm sút. Cùng với vấn đề về ngoại hình, người bị béo phì có tỷ lệ bệnh tật cao hơn ở người bình thường. Đặc biệt là bệnh mạn tính không lây như:
- Bệnh xương khớp: Thoái hóa khớp, gout, loãng xương…
- Bệnh tim mạch: xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim, thiếu máu cơ tim.
- Tai biến mạch máu não
- Đái tháo đường.
- Các rối loạn kinh nguyệt.
Lí do cần giảm cân
Để có thân hình đẹp cũng như hạn chế bệnh tật gây ra. Việc giảm cân, điều chỉnh lối sống, tập luyện thể thao là cần thiết. Vì vậy, không cần đợi đến khi có tình trạng thừa cân – béo phì mới gấp rút giảm cần. Cần duy trì lối sống và ăn uống có khoa học để việc giảm cân không còn là áp lực, gánh nặng. Đồng thời hạn chế những hậu quả không đáng có từ việc giảm cân không đúng cách gây ra.
Hiện nay, có nhiều phương pháp giảm cân được sử dụng. Tuy nhiên, không phải phương pháp nào cũng an toàn và hiệu quả cho sức khỏe. Bên cạnh thay đổi lối sống, tiết chế ăn uống, tăng cường vận động, châm cứu là phương pháp không dùng thuốc được áp dụng rộng rãi. Phương pháp này khá an toàn và cho hiệu quả tích cực.
Vậy châm cứu giảm cân là gì?
Châm cứu giảm cân là liệu pháp dùng kim châm cứu chuyên dụng, tác động vào huyệt đạo nhằm:
- Điều chỉnh các rối loạn chuyển hóa trong cơ thể.
- Giảm cảm giác thèm ăn.
- Kích thích đốt cháy mỡ thừa để giảm cân nặng.
Tác dụng của châm cứu trong giảm cân
Châm cứu chữa bệnh trong trường hợp này ảnh hưởng đến hai loại hormone hỗ trợ giảm cân:
- Ghrelin: Kiểm soát vấn đề thèm ăn và kích thích bữa ăn.
- Leptin: Điều chỉnh quá trình lưu trữ và chuyển hóa chất béo.
Bằng cách kích thích hai hormone này, châm cứu giúp ức chế cảm giác thèm ăn, cải thiện tiêu hóa và tăng cường trao đổi chất.
Hiện nay châm cứu được đánh giá là phương pháp giảm cân mang lại hiệu quả cao. Thông qua kích thích huyệt vị, phương pháp này giúp:
- Điều hòa hoạt động hệ thần kinh.
- Ổn định chuyển hóa cơ bản trong cơ thể.
- Tăng cường trao đổi chất, tăng sinh nhiệt để đốt cháy mỡ thừa.
- Điều hòa hoạt động hệ kinh lạc, giải quyết tắc nghẽn, ngăn cản quá trình hình thành chất béo.
- Điều hòa quá trình chuyển hóa chất béo, làm tiêu hao mỡ thừa.
- Cải thiện hoạt động của hệ thống tiêu hóa, tăng nhu động ruột.
- Ức chế tiết dịch vị làm quá trình tiêu hóa thức ăn giảm tốc độ.
Từ đó, người bệnh giảm cảm giác đói, giảm lượng tiêu thụ thức ăn. Cuối cùng, đạt được mục tiêu giảm cân
Ngoài ra, ưu điểm vượt trội của châm cứu giảm cân là người bệnh có thể lựa chọn giảm béo ở một vùng hoặc toàn bộ cơ thể. Tùy vào nhu cầu người bệnh, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ châm cứu giảm béo cụ thể.
Chỉ định của châm cứu giảm cân
- Các trường hợp thừa cân, béo phì do ăn uống, sinh hoạt.
- Người thừa cân, béo phì mà không có thời gian luyện tập.
- Người muốn giảm cân nhưng sợ việc dùng thuốc gây hại cho cơ thể
- Người có cơ địa khó giảm mỡ dù đã áp dụng các phương pháp giảm cân khác có thể phối hợp thêm với châm cứu.
- Người béo bụng, béo đùi hoặc chỉ ở một vài vùng trên cơ thể.
- Phụ nữ sau sinh có lượng mỡ thừa nhiều cũng có thể áp dụng.
Chống chỉ định
Béo phì, thừa cân do các bệnh nội tiết như:
- Thiểu năng tuyến giáp.
- To cực chi.
- Cushing.
Béo phì sau dùng một số thuốc:
- Corticoid.
- Thuốc điều trị tâm thần.
- Thuốc ngừa thai…
Người bị viêm da, hoặc có vết thương hở trên da. Thận trọng trên đối tượng mắc bệnh tim mạch, huyết áp.
Các lưu ý khi thực hiện phương pháp châm cứu giảm cân
Sau các buổi trị liệu châm cứu giảm cân, người bệnh có thể thấy các dấu hiệu như biếng ăn, thèm nước, đại tiểu tiện nhiều trong ngày. Đây là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang điều chỉnh, tiêu hao lượng mỡ thừa và tăng cường chuyển hóa. Do đó người bệnh không nên lo lắng, cần kiên trì theo đuổi hết liệu trình châm cứu để đạt hiệu quả tốt.
Ngoài ra, khi châm cứu nếu thấy hiện tượng hoa mắt, chóng mặt, vã mồ hôi hay khó chịu cần báo ngay cho bác sĩ để có biện pháp xử lý kịp thời.
Công thức huyệt thường dùng trong châm cứu giảm cân
Công thức huyệt này thường dùng trong tất cả các tình huống, tùy từng hội chứng bệnh sẽ được điều chỉnh và gia giảm:
- Thiên xu.
- Tứ mãn.
- Hoạt nhục môn.
- Ngoại lăng.
- Đại hoành.
Tùy tình trạng bệnh nhân mà kỹ thuật châm là bổ hoặc tả.
Một số phương pháp châm cứu giảm cân khác
Điện mãng châm
Với phương pháp này, thầy thuốc sẽ dùng kim châm xuyên huyệt, công thức huyệt được sử dụng là:
Châm tả các huyệt:
- Chương môn xuyên Đới mạch.
- Thiên khu xuyên huyệt Thủy đạo.
- Phong long xuyên túc tam lý.
- Cự liêu xuyên Hoàn khiêu.
- Trật biên xuyên Thừa phù.
- Tất dương quan xuyên Phong thị.
Châm bổ các huyệt:
- Huyết hải xuyên Âm liêm.
- Tam âm giao xuyên Âm lăng tuyền.
Sau đó người bệnh sẽ được kích thích huyệt bằng máy điện châm theo các tần số bổ tả. Thời gian thực hiện khoảng 20 – 30 phút/lần.
Nhĩ châm trị béo phì
Phương pháp này dùng kim châm vào các huyệt ở vành tai nhằm điều chỉnh rối loạn chuyển hóa, giảm cảm giác thèm ăn cho bệnh nhân. Từ đó giúp giảm cân nhanh chóng, hiệu quả.
Các huyệt có thể dùng là
- Chẩm tả điểm bụng dưới, thần kinh thực vật, tâm bào.
- Châm bổ điểm phổi và tâm bào.
Thủy châm trong điều trị béo phì
Đây là phương pháp đưa thuốc vào huyệt thông qua kim châm. Mục đích của phương pháp này giúp giảm cân và đưa chỉ số BMI về giới hạn bình thường. Các huyệt giúp đưa thuốc vào cơ thể thường sử dụng là:
- Phong long.
- Túc tam lý.
- Cự liêu.
- Trật biên.
Ngoài ra, các phương pháp khác như cấy chỉ cũng cho thấy hiệu quả trong giảm cân. Phương pháp này sử dụng chỉ catgut tự tiêu đưa vào huyệt có tác dụng giảm cân theo lý luận YHTC. “Chỉ” là vật thể lạ với cơ thể do đó sẽ tạo kích thích liên tục và kéo dài. Người bệnh không cần phải châm cứu mỗi ngày nhưng vẫn giữ hiệu quả. Thông thường, sau khoảng 10 -14 ngày người bệnh mới thực hiện lại liệu trình cấy chỉ.
Thói quen sống kết hợp khi thực hiện châm cứu giảm cân
- Châm cứu được áp dụng kết hợp với điều trị thay đổi lối sống, bao gồm:
- Chế độ ăn kiêng hợp lý nhằm giảm mức năng lượng nhập vào. Khuyến cáo sử dụng ngũ cốc nguyên hạt, ăn nhiều rau xanh, trái cây, giảm muối, hạn chế chất béo và các thức uống có đường.
- Hoạt động thể lực với cường độ trung bình 150 phút/tuần như: đi bộ, leo cầu thang, chơi thể thao…
- Tâm lý liệu pháp cũng cần thiết giúp người bệnh kiên trì áp dụng những thay đổi về lối sống, phát triển suy nghĩ tích cực về bản thân.
Bất cứ phương pháp giảm cân nào, dù là tiết chế ăn uống, tập thể dục hay dùng thuốc, phẫu thuật. Nếu chỉ sử dụng đơn độc thì khó đạt được cân nặng lí tưởng. Hơn nữa, việc dùng đơn lẻ các phương pháp này dễ làm người bệnh nản, khả năng tái phát cao, kéo dài thời gian giảm cân. Vì vậy, việc phối hợp cũng như cân nhắc lợi hại trong từng phương pháp sẽ mang lại hiệu quả cao hơn. Châm cứu khi phối với các biện pháp giảm cân khác cho thấy tác dụng tích cực. Nếu bạn gặp vấn đề về cân nặng, điều trị bằng châm cứu sẽ mang lại kết quả bất ngờ.
